جنسیت در چالش با تاریکی

مهتا بذرافکن

مناطق صنعتی روستایی بعنوان یکی بستر اشتغال زا یکی از فرصت هایی است که برای جنسیت زنان روستایی ساکن در مجاورت این مناطق امکان اشتغال پایدار همراه با مزیت‌هایی چون بیمه فراهم کرده است.

اما همین فرصتها نیز با قوانین و عرف تبعیض آمیز جنسیت در چالشند. بسیاری از زنان روستایی به دلایلی چون «شیف شب» جنسیت زنان در چالش با تاریکیازه از همسر» یا نمی توانند از این مزیت استفاده نمایند و یا بسختی می توانند بهره برند.

کارکردن زنان در شیف شب یکی از مواردی است که زنان را با چالش های کاری مواجه کرده است. زنان در ۲۶ کشور از شیف کاری شب منع شده اند از جمله زنان هندی که حق کار کرد در ساعتهای شبانه در کارخانه ها ندارند و هند دارای یکی از پایین ترین نرخ (۲۴%) محدودیت کاری برای زنان در جهان است .

در سریلانکا نیز زنان پس از ساعت ۱۰ شب در بخش خرده فروشی مجاز به کار نیستند، این محدودیتها برای کارفرمایان خوشایند نبوده و در نتیجه زنان نیز با شانس کمتری برای داشتن یک شغل مواجه خواهند شد.

در برخی از کشورها مانند جمهوری دموکراتیک کنگو، تانزانیا، زامبیا و عراق پیشرفتهایی در تغییر قوانین در جهت بهبود شرایط اشتغال زنان حاصل شده است. مثلا در جمهوری کنگو در ۲۰۱۶، به زنان متاهل حق کار در شیف شب، بازکردن حسابهای بانکی و راه اندازی یک کسب و کار بدون نیاز به اجازه شوهر داده شد.

کنیا نیز مقررات حمایتی قانونی را که دسترسی زنان به عدالت را بهبود می بخشد، تصویب کرده که طبق آن
اخذاعتبارات مالی تسهیل می شود و این رفع مانع برای شروع کسب و کارهای جدید است. عراق نیز قانون نیاز به اجازه همسر یا پدر برای اخذ گذرنامه را لغو کرده، همچنین برای آزار جنسی و تبعیض جنسیتی را در محل کار مجازات تعیین نموده است. :: اکنون تنها در گینه استوایی زنان به اجازه مردان برای راه اندازی کسب و کارشان نیاز دارند اما در عین حال زنان هنوز در ۱۸ کشور نیاز به حضور شهودی برای تایید دارند. ۷۸تا سال ۲۰۱۶ کشور زنان را از انجام کارهای مشابه مردان منع می کنند و ۶ کشور تردد زنان به خارج از کشور را محدود کرده اند و هنوز این قوانین تبعیض آمیز تغییر نکرده است.

قوانین فقط قانونی روی کتاب نیستند ،سیاستگذارانی که غالبا مرد هستند، درک نکرده اند که این قوانین مانعی در برابر فقرزدایی و مصداق تبعیض جنسیتی هستند. گزارشهای از برخی از نقاط جهان نشان می دهند که « زنان متاهل وضعیت قانونی مشابه کودکان دارند» و تحت تکفل مردان می توانند تحرک شغلی در بیرون از خانواده داشته باشند.

این قوانین تنها در صورتی قابل حل است که قانونگذاران درک کنند که جنسیت زنان نیمی از سرمایه اجتماعی و انسانی جامعه هستند و به عنوان بزرگسال حق تصمیم گیری در مورد اشتغال خویش دارند و این وضعیت ها تنها با تغییر و اصلاح قوانین قابل حل است.